Silniki dwusuwowe i czterosuwowe



Porównywanie silników dwusuwowych z czterosuwowymi jest częstym tematem dyskusji między użytkownikami pojazdów. Argumenty za i przeciw opierane są przede wszystkim na ocenie wygody eksploatacji silników oraz uzyskiwanych osiągów. Przy porównaniach powinniśmy jednak brać pod uwagę także cechy silników istotne dla producenta.

Zasadniczą zaletą silników dwusuwowych jest ich nieskomplikowana budowa. Brak zarówno zaworowego mechanizmu rozrządu, jak i układu smarowania, a także zapłon mieszanki przy każdym obrocie wału korbowego powodują, że silnik dwusuwowy jest tani, łatwy w obsłudze, a ze względu na niewielkie wymiary zewnętrzne - również łatwy do umieszczenia w pojeździe.

W silniku dwusuwowym zapłon następuje przy każdym obrocie wału korbowego; mogłoby się więc wydawać, że osiągi dwusuwów powinny dwukrotnie przewyższać osiągi silników czterosuwowych. Okazuje się jednak, że zamknięcie obiegu silnika w dwóch zaledwie suwach powoduje takie przeszkody w napełnianiu cylindra mieszanką oraz oczyszczeniu go ze spalin, iż sprawność tych silników nie jest duża. Dlatego też silniki dwusuwowe nie tylko nie przewyższają czterosuwów osiągami, lecz są również mniej ekonomiczne.

Mniejsza ekonomiczność dwusuwów wynika z niskiej sprawności obiegu dwusuwowego oraz konieczności dodawania do paliwa oleju, który zostanie następnie spalany. Co prawda, silnik czterosuwowy również wymaga okresowej wymiany oleju, jednak w ogólnym bilansie silnik dwusuwowy zużywa go nieco więcej.

Nieprzyjemne dla otoczenia i dla kierowcy jest znaczne dymienie silników dwusuwowych oraz ich nierównomierna praca bez obciążenia. Znaczne zanieczyszczenie atmosfery przez dwusuwy jest szczególnie szkodliwe dla zdrowia, toteż niektóre kraje w ogóle nie dopuszczają do ruch pojazdów z takimi silnikami.

Dodatkowy kłopot stanowi konieczność mieszania paliwa z olejem przed wlaniem do zbiornika.

Nowe rozwiązania konstrukcyjne umożliwiają usunięcie wielu wad silników dwusuwowych. Na przykład zastosowanie automatycznego smarowania zmniejsza ilość oleju w paliwie, co poprawia pracę silnika i znacznie ogranicza dymienie; unika się przy tym wstępnego mieszania benzyny z olejem. Zastosowanie sprężarek poprawia sprawność dwusuwów powodując, że ich osiągi zaczynają konkurować z osiągami silników czterosuwowych. Zamknięte obiegi cieczy chłodzącej umożliwiają samoczynną ( bez obsługową ) pracę przez kilka lat. Niestety, wszystkie te usprawnienia komplikują jednak znacznie konstrukcję silnika dwusuwowego, odbierając mu zaletę, która jest prosta, nieskomplikowana budowa.

W zastosowaniu silników dwusuwowych do napędu samochodów napotyka się znaczną przeszkodę: średnica cylindra jest ograniczona ze względu na poprawne napełnianie świeżym ładunkiem, a liczbę cylindrów limituje długość wału korbowego o niewielkiej sztywności. Ograniczona jest więc maksymalna objętość skokowa silnika, która w praktyce nie przekracza 1000 ccm ( wyjątkowo 1200 ccm ). Objętość ta umożliwia uzyskanie mocy około 50 KM ( 36,85 kW ), a więc zaledwie wystarczającej do napędu niewielkiego samochodu.

Silniki dwusuwowe chłodzone powietrzem są natomiast idealnym źródłem napędu mniejszych pojazdów jednośladowych, są bowiem niewielkie, nieskomplikowane, a więc i tanie, co jest sprawą istotną przy niskiej cenie całego pojazdu. Natomiast użycie dwusuwu do napędu samochodu, choć jeszcze częste w niektórych krajach, nie jest najlepszym rozwiązaniem, czego dowodem może być stale malejąca liczba marek i typów samochodów z silnikami dwusuwowymi.

Jednak wynika z tego, nie można dać jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, który silnik jest lepszy: dwusuw czy czterosuw. Rozważania takie można prowadzić tylko w odniesieniu do określonej klasy pojazdów, biorąc pod uwagę istniejące udoskonalenia konstrukcji oraz aktualny poziom sieci stacji obsługowych. Żaden z tych silników nie jest lepszy ani gorszy - jest po prostu inny, każdy z nich jest dobry, jeżeli jest prawidłowo zastosowany i obsługiwany.




Powrót na stronę główną.